Fungus. De letterlijke betekenis van fungus in het latijn is schimmel en paddenstoel. Daarnaast werd in het latijn fungus ook gebruikt als een soort scheldwoord voor domkoppen en dieven. Schimmels komen van nature voor in ons lichaam, met name in de darmen, op de huid en de slijmvliezen en zijn zeer nuttig, maar kunnen ons ook beroven van onze gezondheid als ze in onbalans raken.
Schimmels
De oorzaakcategorie schimmels staat voor pathogene activiteit van schimmels, gisten en sporen, die geleid hebben tot mycosen (schimmelziekten). Strikt genomen zijn de meeste schimmels meercellig en draadvormig, gisten meestal ééncellig en zijn sporen de voorlopers van gisten en schimmels. Schimmels zijn eukaryote micro-organismen, dat wil zeggen dat ze een celkern, mitochodriën en een endoplasmatisch reticulum bevatten, waardoor ze zich onderscheiden van bacteriën.
Het aantal schimmelsoorten dat voor de mens pathogeen is, is relatief gering. Veel voorkomend zijn dermatomycosen, die klachten van huid en nagels geven. Andere schimmels, zoals Zygosporium, Penicillium, Aspergillus en Fusarium kunnen ook inwendig klachten veroorzaken. Frequent voorkomende gisten zijn van het geslacht Candida, waarvan Candida albicans de bekendste is.
Nuttige schimmels
Schimmels zijn in de natuur een onmisbare schakel in de voedselketen (vertering organisch materiaal) en dragen bij aan de symbiose in de darmen, de huid en de slijmvliezen. Het bekendste voorbeeld van een nuttige schimmel is Penicillium Chrysogenum (penseelschimmel), waar het antibioticum dat deze schimmel vormt naar genoemd is. Gisten zijn onmisbaar voor de productie van wijn, bier en brood en komen voor in blauwschimmelkazen, zoals Penicillium roquefortii en camembertii.
Schadelijke schimmels
Levende organismen kunnen schimmelziekten krijgen. Zonder zichtbare beschimmeling kunnen door schimmels al toxines gevormd worden in het voedsel zoals in granen, kaas, jam, noten, fruit en etensresten. Deze mycotoxines veroorzaken misselijkheid en braken, maar ook veel ernstiger verschijnselen en kunnen chronische ziekten activeren. Zo vormt de schimmel Aspergillus flavus het naar de schimmel genoemde aflatoxine, dat sterk carcinogeen is.
Mensen hebben daarnaast vaak last van schimmelsporen die in de lucht zweven en die ze inademen in slecht geventileerde en vochtige ruimtes, zoals kelders en badkamers. Deze kunnen eveneens chronische klachten veroorzaken en in stand houden.
Chronische klachten
Veel voorkomende chronische klachten ten gevolge van pathogene schimmelactiviteit zijn:
Het is belangrijk in het kader van oorzaken van klachten te beseffen dat een pathogene schimmel of gistactiviteit vaak secundair is en dat andere oorzaken het immuunsysteem verzwakt hebben.
Het is bij een mycose altijd noodzakelijk schimmelsporen op te ruimen in combinatie met andere maatregelen anders zullen de klachten telkens recidiveren.